Người tiêu dùng Mỹ có thể phải chi trả nhiều hơn cho cà phê và sô cô la do mức thuế mới của Tổng thống Donald Trump áp lên các nhà sản xuất lớn nhất thế giới.
Các loại thuế này sẽ ảnh hưởng đến hoạt động nhập khẩu cà phê từ Brazil, Colombia và Việt Nam, khiến giá cả tại cửa hàng và quán cà phê tăng cao trong bối cảnh nguồn cung toàn cầu đang khan hiếm.
Mỹ hiện nhập khẩu phần lớn cà phê từ Colombia và Brazil – hai nhà sản xuất hạt cà phê arabica hàng đầu thế giới. Theo chính sách thuế mới, hàng hóa của họ sẽ chịu mức thuế 10%. Trong khi đó, Việt Nam, nước sản xuất chính hạt robusta giá rẻ – thường dùng trong cà phê hòa tan – sẽ phải đối mặt với mức thuế 46%.
Giá cà phê giảm sau khi đạt kỷ lục vào tháng trước.
“Khi Mỹ là nước nhập khẩu cà phê lớn nhất và tiêu thụ cà phê nhiều nhất thế giới, người tiêu dùng sẽ là đối tượng chịu tác động hàng đầu,” Kona Haque, Giám đốc nghiên cứu tại ED&F Man, nhận định. Bà cho biết mức thuế này sẽ lập tức đẩy giá cà phê xanh lên cao đối với các nhà rang xay, và chắc chắn sẽ được chuyển sang cho người tiêu dùng.
“Sô cô la và cà phê không giống ô tô hay đóng tàu, những ngành mà Tổng thống Donald Trump đang cố gắng khuyến khích sản xuất trong nước nhiều hơn”, bà nói. “Hoa Kỳ đơn giản là không thể sản xuất những sản phẩm này”.
Bên cạnh cà phê, các nhà sản xuất sô cô la cũng đang chịu áp lực lớn khi giá ca cao đã gần gấp ba lần trong năm qua do thời tiết khắc nghiệt và dịch bệnh tàn phá mùa màng. Việc Mỹ áp thuế 21% lên hàng nhập khẩu từ Bờ Biển Ngà và Ecuador dự kiến sẽ đẩy chi phí nguyên liệu lên cao hơn nữa.
Dirk Van de Put, CEO của Mondelēz – nhà sản xuất bánh quy Oreo và Toblerone – từng cảnh báo vào tháng 2 rằng công ty đang phải đối mặt với “tình trạng lạm phát giá ca cao chưa từng có”.
Trong khi đó, CEO của Starbucks, Brian Niccol, cũng bày tỏ lo ngại trong cuộc họp báo cáo thu nhập tháng 1, cho rằng giá nguyên liệu cao hơn có thể tác động tiêu cực đến doanh số, lợi nhuận và thói quen tiêu dùng của khách hàng. Cổ phiếu Starbucks đã giảm hơn 11% vào thứ Năm.
Mỹ chỉ sản xuất một lượng nhỏ cà phê và ca cao, chủ yếu ở Hawaii. Nhà phân tích hàng hóa Lucrezia Cogliati tại BMI đánh giá: “Do Mỹ gần như phụ thuộc hoàn toàn vào cà phê nhập khẩu, mức thuế quan mới sẽ đẩy giá nội địa lên cao.” Bà nhấn mạnh rằng việc tăng thuế không thúc đẩy sản xuất trong nước mà chỉ khiến giá tiêu dùng leo thang, có thể ảnh hưởng đến nhu cầu thị trường.
Giá ca cao tăng vọt từ năm 2024.
Theo dữ liệu từ Tổng cục Hải quan Việt Nam, năm 2024, Việt Nam đã xuất khẩu hơn 81.000 cà phê sang Mỹ, tương đương 322,8 triệu USD, giảm 31,4% về lượng nhưng tăng 10,2% về kim ngạch. Việt Nam là nhà cung cấp cà phê Robusta số 1 cho Mỹ. Còn tính chung các loại cà phê khác (Arabica, Culi, Cherry, Moka…) thì Việt Nam đứng thứ 3 (sau Brazil và Colombia).
Cà phê Việt Nam xuất khẩu vào Mỹ có mức thuế bằng 0. Tức cà phê đã rang hoặc chưa rang, hoặc đã khử caffein, các chất thay thế cà phê có chứa cà phê ở bất cứ dạng nào, đều có mức thuế xuất khẩu “free”.
Khánh Vy