Phật thủ, hay còn được biết đến với tên gọi tay phật, là một giống cây ăn quả độc đáo thuộc chi cam chanh, mang trong mình vẻ đẹp vừa thanh tao, vừa trang trọng. Tên gọi “phật thủ” bắt nguồn từ hình dáng đặc biệt của quả, với những múi chia nhánh tựa như những ngón tay chắp lại, gợi liên tưởng đến bàn tay Phật đang cầu nguyện. Loài cây này có nguồn gốc từ Trung Quốc và Nhật Bản, và hiện nay đã trở nên khá phổ biến ở Việt Nam, được trồng rộng rãi ở nhiều vùng miền.
Quả phật thủ từ lâu đã trở thành một phần không thể thiếu trong mâm ngũ quả trên bàn thờ ngày Tết của người Việt, tượng trưng cho sự sung túc, may mắn và tài lộc.
Với hình dáng đặc biệt có nhiều cánh múi chụm lên như mười ngón tay, phật thủ còn được dân gian gọi là tay Phật, mang theo ước nguyện về một năm mới an lành, được ban phúc lộc và gia đạo bình yên. Chính vì vậy, phật thủ thường được đặt ở vị trí trang trọng nhất trên mâm ngũ quả, thể hiện sự tôn kính và mong muốn những điều tốt đẹp nhất.
Không chỉ mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc, phật thủ còn được biết đến với nhiều công dụng tuyệt vời trong việc phòng ngừa và chữa bệnh. Báo Dân trí dẫn lời Lương y đa khoa Bùi Đắc Sáng, Viện hàn lâm Khoa học & Công nghệ Việt Nam, Hội Đông y Hà Nội Việt Nam cho biết, phật thủ trong Đông y có vị cay, chua, và đắng, tính ấm, quy vào các kinh can, vị và phế. Loại quả này có tác dụng lý khí hóa đàm, giúp thư can hòa vị, giảm đau.
Phật thủ thường được chỉ định sử dụng trong các trường hợp đau tức vùng liên sườn, vùng thượng vị, buồn nôn, nôn mửa, ho, hen phế quản nhiều đờm, khó thở. Với liều dùng từ 2-10g quả khô, phật thủ có thể được sử dụng dưới dạng nấu hoặc hãm uống. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng liều lượng và cách dùng có thể thay đổi tùy theo từng trường hợp cụ thể, vì vậy nên tham khảo ý kiến của các chuyên gia y tế trước khi sử dụng.
Công dụng của quả phật thủ
Chứa nhiều vitamin C
Phật thủ không chỉ đẹp mà còn rất giàu dinh dưỡng. Quả chứa nhiều vitamin C, một chất chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp tăng cường hệ miễn dịch, bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây bệnh. Ngoài ra, phật thủ còn cung cấp một lượng đáng kể các vitamin nhóm B, như vitamin B1, B2, B3 giúp chuyển hóa năng lượng, hỗ trợ chức năng thần kinh và duy trì làn da khỏe mạnh. Các khoáng chất quan trọng như canxi, kali, photpho cũng có mặt trong quả, góp phần vào sự phát triển của xương, răng và duy trì cân bằng điện giải của cơ thể.
Hỗ trợ tiêu hóa, giảm căng thẳng
Phật thủ được xem là một “vị thuốc” tự nhiên giúp cải thiện các vấn đề về tiêu hóa. Các thành phần trong quả có tác dụng kích thích tiêu hóa, giảm đầy hơi, khó tiêu và các triệu chứng khó chịu khác. Hương thơm đặc trưng của phật thủ cũng có tác dụng làm dịu hệ thần kinh, giảm căng thẳng, lo âu và cải thiện chất lượng giấc ngủ. Việc thưởng thức một tách trà phật thủ ấm nóng vào buổi tối có thể giúp bạn cảm thấy thư giãn và ngủ ngon hơn.
Chống viêm, kháng khuẩn
Nghiên cứu cho thấy phật thủ có chứa các hợp chất có khả năng kháng viêm và kháng khuẩn tự nhiên. Các hoạt chất này có thể giúp giảm sưng tấy, đau nhức do viêm khớp và các bệnh viêm nhiễm khác. Ngoài ra, phật thủ còn được sử dụng để hỗ trợ điều trị các bệnh về đường hô hấp như ho, cảm lạnh và viêm họng, nhờ khả năng làm dịu cổ họng và long đờm.
Thanh nhiệt, giải độc
Trong y học cổ truyền, phật thủ được xem là một vị thuốc quý, có vị chua ngọt, tính ấm, không độc. Quả được sử dụng để điều trị các chứng bệnh như đau bụng, nôn mửa, ho, hen suyễn, đau đầu và các bệnh về da. Nước ép phật thủ cũng được dùng để thanh nhiệt, giải độc và làm dịu các vết bỏng nhẹ.