Một nghiên cứu gần đây phát hiện ra rằng nếu bạn tuân thủ chế độ ăn đồ ăn vặt trong 5 ngày, ngay cả khi cân nặng của bạn không thay đổi, những mối nguy hiểm tiềm ẩn vẫn sẽ âm thầm ẩn náu bên trong cơ thể bạn.
Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature Metabolism vào tháng 2/2025 cho thấy nếu những người khỏe mạnh tiêu thụ chế độ ăn nhiều calo trong 5 ngày liên tiếp sẽ khiến chất béo tích tụ ở gan và làm gián đoạn hoạt động của insulin trong não. Những tác dụng này vẫn tiếp diễn ngay cả sau khi ngừng chế độ ăn nhiều calo.
Điều này có nghĩa là chỉ cần bạn “tham ăn” một thời gian, não sẽ duy trì phản ứng insulin tiêu cực trong thời gian dài, tạo ra mối nguy hiểm tiềm ẩn cho bệnh béo phì.
Nghiên cứu đã kêu gọi 29 tình nguyện viên nam khỏe mạnh có chỉ số khối cơ thể (BMI) từ 19 đến 25kg/m2 và không bị béo phì. Họ được chia thành 2 nhóm:
(1) Nhóm chế độ ăn bình thường: Duy trì chế độ ăn bình thường.
(2) Nhóm ăn kiêng nhiều calo: ăn thực phẩm nhiều calo trong 5 ngày.
Nhóm ăn kiêng nhiều calo tiêu thụ thêm 1.500kcal đồ ăn nhẹ nhiều chất béo, nhiều đường, chẳng hạn như khoai tây chiên và món tráng miệng, mỗi ngày ngoài chế độ ăn bình thường của họ.
Sau 5 ngày, trở lại chế độ ăn bình thường và tiếp tục trong 7 ngày. Trong thời gian này, dữ liệu vật lý trước và sau đã được kiểm tra và thu thập, hóa ra:
– Gan: Có quá nhiều chất béo trong gan. Mặc dù “nhóm ăn kiêng nhiều calo” đã nhanh chóng tăng lượng calo nạp vào cơ thể trong vòng 5 ngày, nhưng cân nặng và sự phân bổ mỡ trong cơ thể của họ không thay đổi đáng kể. Tuy nhiên, hàm lượng chất béo trong gan của họ tăng đáng kể, trong khi “nhóm ăn kiêng bình thường” lại cho thấy ít thay đổi.
Sự tích tụ mỡ trong gan là dấu hiệu sớm của bệnh gan nhiễm mỡ, liên quan đến tình trạng kháng insulin, bệnh tiểu đường loại 2. Nó có liên quan chặt chẽ đến các bệnh chuyển hóa. Nói cách khác, mặc dù cân nặng không thay đổi nhưng cơ thể đã bắt đầu “báo động”.
– Não: Ham muốn ăn nhiều thực phẩm có hàm lượng calo cao hơn. Chỉ sau năm ngày ăn uống thả ga, một số vùng não nhất định trong “nhóm ăn kiêng nhiều calo” đã cho thấy những thay đổi đáng kể trong phản ứng với insulin, điều này không chỉ làm tăng cảm giác thèm ăn thực phẩm nhiều calo mà còn có thể ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của chức năng nhận thức. Ngay cả một tuần sau khi quay lại chế độ ăn bình thường, tác dụng vẫn còn.
Nói cách khác, ngay cả một đợt ăn nhiều calo trong thời gian ngắn cũng có thể ảnh hưởng sâu sắc đến sức khỏe trao đổi chất của cơ thể và não bộ. Điều này cho thấy việc kiểm soát miệng thực sự quan trọng!
“Kiểm soát miệng” thực sự quan trọng cho sức khỏe của bạn
Kiểm soát chế độ ăn uống không chỉ giúp bạn tránh xa béo phì mà còn góp phần nâng cao sức khỏe và tuổi thọ của bạn. Nên làm tốt ba khía cạnh sau:
– Ăn no đến 80%: Ngày càng có nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng việc kiểm soát chế độ ăn uống và ăn ít hơn có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, cải thiện sức khỏe trao đổi chất, ngăn ngừa một số bệnh và làm chậm quá trình lão hóa.
Năm 2022, một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Clinical Medicine cho thấy việc hạn chế 12% calo trong 12 tháng, tương đương với ăn no đến 80%, có thể cải thiện tình trạng xơ vữa động mạch ở người lớn có cân nặng bình thường đến hơi thừa cân và không có yếu tố nguy cơ mắc bệnh tim mạch, kháng insulin và tiểu đường loại 2 hoặc bệnh tật rõ ràng.
Những phản ứng hạn chế calo này rõ rệt hơn ở những người thừa cân so với những người có cân nặng bình thường và ở nam giới nhiều hơn ở nữ giới.
– Ăn nhiều loại thực phẩm khác nhau để làm chậm quá trình lão hóa: Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Frontiers in Medicine vào tháng 10/2024 cho thấy chế độ ăn càng đa dạng thì tốc độ lão hóa càng chậm. Nói cách khác, nếu bạn có chế độ ăn uống đa dạng hơn trong cuộc sống hàng ngày, bạn sẽ chậm lão hóa hơn và trẻ lâu hơn.
Nghiên cứu có sự tham gia của 22.000 người với độ tuổi trung bình là 47,8 tuổi. Dữ liệu về lượng ngũ cốc, rau, trái cây, thịt và các sản phẩm từ sữa mà họ tiêu thụ hàng ngày đã được thu thập và điểm số về sự đa dạng trong chế độ ăn uống của họ đã được tính toán. Điểm càng cao, chế độ ăn càng đa dạng.
Phân tích nghiên cứu cho thấy chế độ ăn uống càng đa dạng thì cơ thể bạn càng chậm lão hóa. Nghĩa là, sự đa dạng trong chế độ ăn uống có liên quan đến tốc độ lão hóa sinh học chậm hơn, một phần có thể là do giảm căng thẳng oxy hóa.
– Ăn sớm: Theo thói quen chung, bữa sáng nên kết thúc trước 9 giờ. Ăn tối vào khoảng 18 đến 19 giờ sẽ tốt cho sức khỏe hơn. Tuy nhiên, thói quen sinh hoạt của mỗi người là khác nhau và tốt nhất là nên dành ít nhất 3-4 giờ giữa bữa tối và giờ ngủ.
Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Food & Function năm 2024 cho thấy những người ăn sáng muộn có độ tuổi sinh học cao hơn và nguy cơ lão hóa nhanh hơn. Trong số đó, so với những người ăn sáng lúc 6 giờ 14, những người bắt đầu bữa ăn đầu tiên lúc 10 giờ 26 cho thấy độ tuổi sinh học lớn hơn và tỷ lệ lão hóa nhanh tăng 25%.
Ngoài ra, một nghiên cứu năm 2021 trên hơn 70.000 người được công bố trên tạp chí Nutrients cho thấy những người ăn tối trước 8 giờ tối có nguy cơ mắc bệnh thấp hơn. Hơn nữa, tốt nhất là nên ăn tối đúng giờ. Ăn tối không đúng giờ sẽ làm tăng đáng kể nguy cơ xuất huyết não.
Nguồn và ảnh: People’s Daily Health