Nếu nói theo kiểu “không có phụ nữ xấu…” để biểu hiện mỗi ngôi nhà luôn có một nét duyên riêng, thì những mảng mái nhấp nhô của ngôi nhà phố tại Cần Thơ này không chỉ mang vẻ đẹp đáng yêu của nụ cười với chiếc răng khểnh…
… Mà còn có thể thấy qua các giải pháp thiết kế một sự chăm chút cho “vẻ đẹp bên trong”. Đó là vẻ đẹp của không gian sống chân thật, chắc khỏe, hợp lý vẹn tình, cũng như biểu đạt cách thức gắn kết tinh thần của các thế hệ cùng cư ngụ.
Công trình tọa lạc một trong những trục đường chính của thành phố Cần Thơ, là nơi ở của gia đình theo kiểu “tam đại đồng đường” với 3 thế hệ chung sống dưới một mái nhà.
Và mái nhà ấy, theo nghĩa bóng phải là nơi nương náu, mưu sinh an lành và hiệu quả. Còn theo nghĩa đen, có thế thấy qua cấu trúc mặt cắt những điểm nhấn xử lý mái khá thú vị của nhà thiết kế. Cấu trúc mái dựa trên tính vần luật, nhịp điệu, nhìn từ trên cao các gian nhà được tách ra như các ngôi nhà nhỏ tiếp nối nhau trong xóm, hoặc kiểu nhà ven sông, nhà bè nổi, nhà cao cẳng… trong văn hóa sông nước của người miền Tây. Những mảng mái trông chơi vơi, lênh đênh nhưng không cô độc. Những khấp khểnh cao thấp ngỡ ngẫu hứng nhưng chặt chẽ về che chắn và sử dụng không gian bên dưới, tạo nên các không gian tĩnh cứ lùi dần theo chiều sâu, ranh giới phân chia trong nhà dần mang tính tương đối, ước lệ. Cách tổ chức này giúp tăng khả năng thông gió xuyên phòng, giảm thiểu tiếng ồn cho các phòng riêng tư và kết nối tốt hơn cho các chỗ sinh hoạt chung.
Việc tổ chức công năng được sắp xếp theo trục dọc có thứ tự: Không gian buôn bán – sân trong – phòng khách – bàn ăn, bếp – sân phụ – phòng ngủ. Tiếp theo là các không gian thờ cúng, phòng học tập và các phòng ngủ khác ở lầu 1, lầu 2 được sắp xếp, đan cài từ ngoài vào trong, từ dưới lên trên mạch lạc, hợp lý. Yếu tố linh hoạt và yếu tố kết nối ở đây thể hiện qua các khoảng sân thoáng nhỏ nằm giữa các không gian, hay các mái hiên rất mộc mạc để làm nơi sinh hoạt, chuyện trò với hàng xóm cũng như sinh hoạt nội bộ trong nhà với nhau.
Quá trình nhân lên không ngừng của các đô thị hiện nay khiến cho thế hệ thị dân ngày càng mù mờ về cội nguồn của mình. Những đứa trẻ sinh ra và lớn lên trong môi trường vật chất cảm thấy xa lạ với những bản sắc văn hóa đã từng nuôi dưỡng ông bà, cha mẹ mình. Nhà Cần Thơ được chúng tôi xây dựng ý tưởng từ những băn khoăn đó. Nhà có hướng đông nam, chiều dài lớn của khu đất đối với chúng tôi là một lợi thế, giúp khai thác các khoảng sân trong, giếng trời đi cùng hàng hiên, mái nghiêng, cây xanh đan xen… theo nhiều cấp độ.
Chất liệu gạch trần, gỗ để mộc, mái nghiêng lộ rui mè, đá mài và gạch gốm… giúp gợi lại phần nào những chất cảm quê hương chân thật, ấm êm. Ngôi nhà hy vọng là nơi góp phần nuôi dưỡng tâm hồn trẻ thơ và gắn kết các thế hệ.
Địa điểm: Phường Hưng Lợi, Quận Ninh Kiều, TP Cần Thơ
Thiết kế: KTS Nguyễn Nhỏ, KTS Hứa Hữu Phước- AD9 Architects
BÀI: SONG NGUYÊN
ẢNH: HOÀNG LÊ
Theo Tạp Chí Kiến Trúc Nhà Đẹp _ Chuyên mục Nhà ++ Số Tháng 3.2024