Trên thế giới bao la rộng lớn này, khắp trên rừng dưới biển đều có những sản vật kỳ lạ mà chưa chắc chúng ta đã biết hết. Trong số đó có một loại tảo nhìn giống hệt búi tóc, trông xấu xí nhưng lại là nguyên liệu nấu ăn nổi tiếng từ nhiều thế kỷ trước. Đó chính là rong tóc tiên, hay còn gọi là rong câu chỉ vàng, rong sợi vàng.
Rong tóc tiên là gì?
Rong tóc tiên có hình dạng sợi mảnh, màu vàng nâu hoặc đỏ nâu, dai giòn, vị mặn ngọt tự nhiên, mọc phổ biến ở vùng biển nhiệt đới, bám vào các rạn san hô hoặc đá ngầm. Tóc tiên thật ra là một loại tảo, phát triển theo mảng lớn trên các vùng sông suối tinh khiết. Ở Việt Nam, chúng sinh trưởng nhiều tại vùng ven biển miền Trung.
Tóc tiên tươi có màu nâu, sấy khô có màu đen và quấn vào nhau như búi tóc
Tóc tiên được nhắc tới lần đầu tiên trong quyển ẩm thực học của Lý Ngư – một tác giả sống vào thời Minh mạt Thanh sơ. Tuy nhiên trước đó, món tóc tiên trộn giấm gừng đã rất phổ biến trong ẩm thực dân dã. Đến thời nhà Đường và Tống, rong tóc tiên đã trở thành món ăn được nhiều bậc vua chúa yêu thích, trong đó có Từ Hi Thái hậu.
Ngày nay rong tóc tiên được dùng khá phổ biến trong bữa ăn thường nhật, với nhiều món đa dạng như xào, canh, soup, nộm, khai vị tiệc…
Món ngon từ rong tóc tiên
Theo quan niệm dân gian của người Hoa, rong tóc tiên còn được gọi là “Phát Thái” – mang ý nghĩa thịnh vượng và giàu có vì đọc lên nghe giống từ “phát tài”. Do đó loại rong này được dùng phổ biến trong những dịp đặc biệt như lễ Tết hoặc đầu năm mới, ngụ ý chúc phúc cho nhau, mang điềm lành tới cho gia đình.
Khi ngâm với nước thì tóc tiên khô sẽ mềm ra. Cho tảo này vào món ăn sẽ giúp tạo độ sánh đặc, mang vị thơm mát độc đáo, làm ngọt nước món ăn một cách tự nhiên, làm cho những món thịt mỡ trở nên thanh tao đỡ ngấy hơn.
Sinh trưởng ở vùng nước sạch sẽ nên tóc tiên không cần sơ chế nhiều, lúc chuẩn bị nấu ăn chỉ cần ngâm rong khô cho mềm ra thôi. Loại thực phẩm nhỏ bé này có hàm lượng dinh dưỡng cao, giàu protein, nhiều canxi, phốt pho, sắt và các khoáng chất khác. Rong tóc tiên bổ hơn thịt lợn, thịt bò, thịt cừu và trứng, giúp tiêu hóa tốt hơn, giảm hấp thu chất béo, tốt cho tuyến giáp, hạ huyết áp… và nhiều lợi ích khác cho sức khỏe.
Cùng tham khảo 4 công thức món ngon từ tóc tiên để “đổi gió” cho bữa cơm gia đình dịp nghỉ lễ này nhé!
1. Gỏi rong tóc tiên tôm thịt
Nguyên liệu:
– 50g rong tóc tiên khô
– 100g tôm luộc
– 100g thịt heo luộc thái mỏng
– Rau thơm (rau răm, húng, ngò), lạc rang
– Ớt, tỏi, chanh, đường, nước mắm
Cách làm:
– Ngâm rong trong nước lạnh 15 phút cho nở, rửa sạch, để ráo.
– Chế hỗn hợp nước mắm chua ngọt: 2 thìa nước mắm + 1 thìa đường + 1 thìa nước cốt chanh + tỏi ớt băm.
– Trộn đều rong với tôm, thịt, rau thơm, rưới nước mắm trộn, cho thêm lạc rang thơm bùi. Ăn kèm bánh phồng tôm.
2. Soup rong tóc tiên hải sản
Nguyên liệu (dành cho 2 người):
– 50g rong tóc tiên khô
– 100g tôm tươi
– 100g mực ống
– 1 củ hành tím, 2 tép tỏi
– 1 nhánh gừng nhỏ, hành lá, ngò rí
– Gia vị: hạt nêm, tiêu, dầu mè, nước mắm
Cách làm:
– Sơ chế:
+ Ngâm rong trong nước lạnh 15 phút cho nở mềm, rửa sạch, cắt khúc vừa ăn.
+ Tôm bóc vỏ, bỏ chỉ đen; mực cắt khoanh tròn. Ướp hải sản với 1/2 thìa hạt nêm + ít tiêu.
+ Hành tím, tỏi băm nhỏ; gừng thái sợi.
– Xào thơm: Phi thơm hành tỏi với 1 thìa dầu ăn, cho gừng vào xào cùng. Đổ hải sản vào xào nhanh tay đến khi tôm chuyển màu hồng.
– Nấu soup: Đổ 1 lít nước dùng (hoặc nước lọc) vào nồi, đun sôi. Thả rong tóc tiên vào, nấu 5 phút. Nêm 1 thìa hạt nêm + 1 thìa nước mắm. Khi soup sôi lại, cho hải sản vào, đun thêm 2 phút. Thêm hành lá, ngò, rắc tiêu, 1/2 thìa dầu mè.
Thành phẩm: Soup trong, vị ngọt tự nhiên từ rong và hải sản, rong dai giòn, thơm mùi gừng. Ăn nóng với cơm hoặc bánh mì.
– Biến tấu: Thêm cà chua hoặc nấm đông cô để tăng vị ngọt tự nhiên. Có thể bỏ thêm nhiều loại nguyên liệu khác như thanh cua, trứng cút, trứng bắc thảo, óc heo… tùy sở thích. Dùng nước luộc gà thay nước lọc để soup đậm đà hơn.
3. Canh rong tóc tiên nấu thịt bằm
Nguyên liệu:
– 30g rong tóc tiên khô
– 100g thịt heo bằm
– Hành tím, hành lá, gia vị
Cách làm:
– Ngâm rong, rửa sạch, cắt ngắn.
– Phi thơm hành tím, xào thịt bằm.
– Đổ 500ml nước sôi, nấu sôi thì cho rong vào, nêm 1 thìa hạt nêm + tiêu. Tắt bếp, rắc hành lá.
4. Rong tóc tiên xào nấm & rau củ
Nguyên liệu (2 người ăn):
– 50g rong tóc tiên khô (hoặc 100g rong tươi)
– 100g nấm đùi gà (hoặc nấm hương, nấm bào ngư)
– 1 củ cà rốt, 1/2 quả ớt chuông đỏ
– 2 tép tỏi, hành lá
– Gia vị: Dầu ăn, nước tương, hạt nêm, tiêu, dầu mè
Cách làm:
– Sơ chế:
+ Ngâm rong tóc tiên trong nước lạnh 15 phút cho nở mềm, rửa sạch, cắt khúc 5–7cm. Nếu dùng rong tươi, chỉ cần rửa sạch, không cần ngâm.
+ Nấm cắt đôi hoặc xé sợi; cà rốt thái lát mỏng; ớt chuông thái miếng vừa ăn.
+ Xào nhanh: Phi thơm tỏi với 1 thìa dầu ăn. Cho cà rốt vào xào trước 2 phút. Thêm nấm và ớt chuông, xào lửa lớn đến khi nấm chín. Nêm 1 thìa nước tương + 1/2 thìa hạt nêm. Cho rong tóc tiên vào đảo đều 2–3 phút (rong chín nhanh, tránh xào lâu bị nhũn).
+ Rắc hành lá cắt nhỏ, 1/2 thìa dầu mè, ít tiêu. Tắt bếp, dùng nóng.
Thành phẩm: Rong dai giòn, nấm thơm, rau củ giữ được độ tươi. Vị đậm đà từ nước tương, hơi ngọt từ cà rốt. Thêm đậu phụ non hoặc hạt điều để món ăn giàu đạm hơn.
Lưu ý:
Rong tươi có thể ăn sống, rong khô nên ngâm kỹ để loại bỏ cát. Có thể kết hợp với nhiều loại nguyên liệu khác tùy ý.
Rong tóc tiên có nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng không nên ăn quá nhiều trong một lần vì có thể gây khó tiêu, đầy bụng. Một số người có thể bị dị ứng với hải sản, bao gồm cả tóc tiên. Nếu bạn có tiền sử dị ứng hải sản, nên thận trọng khi sử dụng tóc tiên.