Thực phẩm chống viêm là gì?
Khi bạn gặp chấn thương thể thao, mắc một tình trạng như viêm khớp hay bị nhiễm trùng, cơ thể bạn thường sẽ có phản ứng viêm. Đây là phản ứng miễn dịch tự nhiên và giúp cơ thể bạn tự vệ, bảo vệ bạn khỏi nhiễm trùng và giảm thiểu tổn thương mô sau chấn thương. Tuy nhiên, vấn đề phát sinh khi tình trạng viêm này kéo dài – khi đó, nó có thể tiếp tục gây ra bệnh tật và sức khỏe kém.
Các nghiên cứu cho thấy một số thành phần nhất định trong thực phẩm có thể giúp kiểm soát một phần tác động của tình trạng viêm. Những thực phẩm này chứa các hóa chất thực vật có đặc tính bảo vệ hoặc các loại dầu có lợi, giúp ức chế một số tác động của tình trạng viêm. Ăn một chế độ ăn đa dạng kết hợp các loại thực phẩm này có thể hữu ích.
Có thực phẩm gây viêm không?
Có. Các chuyên gia tin rằng một số loại thực phẩm, bao gồm thực phẩm siêu chế biến như thức ăn nhanh và thịt chế biến, có thể thúc đẩy tình trạng viêm. Thực phẩm và đồ uống có nhiều đường, bao gồm đồ uống có ga và thực phẩm chiên ngập dầu, cũng có liên quan đến quá trình viêm.
Vậy đâu là thực phẩm chống viêm tốt nhất?
Tháng 9 năm 2023, chuyên trang ẩm thực Anh BBC Good Food công bố danh sách 10 thực phẩm chống viêm tốt nhất. Trong danh sách này, chúng ta có thể thấy một số thực phẩm quen thuộc với người Việt, ví dụ như trà xanh (đứng thứ 10), quả bơ (8), quả lựu (4), sô cô la đen (2). Đặc biệt, đứng ở vị trí thứ 7 là một loại củ đã được người Việt dùng trong ẩm thực và y học cổ truyền từ lâu, có giá thành rất rẻ, đó chính là củ nghệ.
Củ nghệ lọt top 10 thực phẩm chống viêm tốt nhất thế giới.
Theo BBC Good Food, nghệ có hương vị ấm áp, đậm đà, là một thành phần phổ biến trong món cà ri và được cho là một trong những lý do khiến dân số Ấn Độ có tỷ lệ mắc bệnh Alzheimer thấp hơn. “Chứa hợp chất hoạt tính curcumin, nghệ dường như làm giảm tình trạng viêm liên quan đến một số tình trạng bệnh mãn tính, cũng như các chấn thương hàng ngày như đau nhức cơ do tập thể dục”, chuyên trang ẩm thực này giải thích.
Đại học Y Harvard từng đăng tải bài báo nói về lợi ích của nghệ, trong đó viết rằng nghệ đã được sử dụng hàng ngàn năm trong y học cổ truyền Ấn Độ và y học cổ truyền Trung Quốc để điều trị các tình trạng như rối loạn da, các vấn đề về hô hấp, giảm đau khớp và rối loạn tiêu hóa.
Nghệ được dùng để điều trị các tình trạng như rối loạn da, các vấn đề về hô hấp, giảm đau khớp và rối loạn tiêu hóa.
“Nghệ đã được nghiên cứu trong vài thập kỷ qua để hiểu rõ những lợi ích sức khỏe tiềm năng của nó. Một nghiên cứu năm 2020 phát hiện ra rằng nghệ có liên quan đến các đặc tính chống viêm, chống ung thư, chống tiểu đường, chống tiêu chảy, kháng khuẩn, kháng virus và chống oxy hóa”, Đại học Y Harvard cho biết.
“Nghiên cứu đã bắt đầu chỉ ra mối liên hệ giữa một số đặc tính này và lợi ích sức khỏe thực tế ở người. Ví dụ, các nghiên cứu trên người đã chỉ ra tiềm năng của curcumin trong việc kiểm soát cơn đau do viêm xương khớp. Cần có nhiều nghiên cứu hơn nữa để hiểu rõ hơn về các lợi ích tiềm năng khác của nghệ, cũng như liều lượng cần thiết để đạt được những lợi ích đó”.
Nghệ ở Việt Nam
Theo thông tin trên báo Dân Trí, Việt Nam là một trong những quốc gia có diện tích trồng nghệ lớn nhất thế giới, với hơn 50.000 ha (tính đến năm 2021). Nghệ được trồng chủ yếu ở các tỉnh miền Trung và Tây Nguyên, như Quảng Nam, Quảng Ngãi, Gia Lai, Kon Tum, Đắk Lắk, Đắk Nông…
Theo website của Bệnh viện Nguyễn Tri Phương, nghệ có trữ lượng khá dồi dào ở Việt Nam. Bên cạnh nguồn cung cấp do trổng trong nhân dân, tại một số nơi phía bắc, nghệ mọc hoang có trữ lượng ước tính tới 1000 tấn.
Trồng nghệ đem lại thu nhập tốt cho nông dân nhiều nơi. Tháng 2 vừa qua, nông dân Nghệ An vừa có một vụ mùa bội thu, thu hoạch đến đâu bán hết đến đó, Báo Nghệ An đưa tin.
Nông dân thu hoạch nghệ ở Nghệ An. (Ảnh: Báo Nghệ An)
Ông Trần Hùng – Chủ tịch Hội Nông dân xã Quỳnh Vinh, Nghệ An – nói với Báo Nghệ An: “Mỗi sào nghệ cho thu hoạch khoảng 1,5 tấn củ, với giá thị trường hiện nay là 5 triệu đồng/tấn, trừ chi phí còn có lãi khoảng 4,5 – 5,5 triệu đồng/sào. So với các loại cây trồng khác thì cây nghệ cho hiệu quả kinh tế khá cao”.
Đặc biệt, ông Hùng cho biết cây nghệ không đòi hỏi phải chăm sóc kỹ, chỉ tốn công và chi phí đầu tư lúc xuống giống, sau đó thì chờ nghệ sinh trưởng, phát triển và cho thu hoạch nên không cần nhiều nhân công, phù hợp với hiện trạng thiếu lao động nông thôn hiện nay.
Nhiều năm nay, tại Nghệ An, các hợp tác xã chế biến nghệ để cho ra các sản phẩm như tinh bột nghệ, viên nghệ mật ong… rất phát triển, liên kết với các hộ trồng nghệ. Điều này đã tạo thành vùng nguyên liệu tập trung, giá tiêu thụ ổn định, giúp bà con yên tâm gắn bó với cây nghệ.
Nghệ giúp nông dân có thu nhập tốt và bền vững. (Ảnh: Báo Nghệ An)
Từ lâu, nghệ đã được sử dụng trong y học cổ truyền nước ta. Thân rễ nghệ (khương hoàng) có vị cay đắng, mùi thơm hắc, tính ấm, có tác dụng hành khí, phá huyết, thông kinh, chỉ thống, tiêu mủ lên da non. Rễ củ (uất kim) vị cay đắng, hơi ngọt, tính mát, có tác dụng hành khí, giải uất, lương huyết, phá ứ.
Thân rễ nghệ được dùng chữa kinh nguyệt không đều, bế kinh, ứ máu, vùng ngực bụng trướng đau tức, đau liên sườn dưới, khó thở, dạ dày viêm loét, ung nhọt, ghẻ lở, phong thấp, tay chân đau nhức, vàng da…
Rễ củ nghệ chữa khí huyết uất trệ, bụng sườn đau, thổ huyết, ra máu cam, đái ra máu…
Theo BBC Good Food, Dân Trí, Báo Nghệ An, Bệnh viện Nguyễn Tri Phương