Thông tin trên tờ Thương hiệu & Sản phẩm, na rừng, với tên khoa học là Kadsura coccinea, là một loài cây thuộc họ Ngũ vị (Schisandraceae), được biết đến với nhiều tên gọi địa phương khác như Dây chua cùm, Đại toản, hay Dây răng ngựa. Đây là loài cây bụi leo thường xanh, có giá trị dược liệu cao và được người dân địa phương khai thác sử dụng từ lâu đời.
Na rừng, với tên khoa học là Kadsura coccinea, là một loài cây thuộc họ Ngũ vị (Schisandraceae).
Na rừng phân bố chủ yếu ở các tỉnh miền núi phía Bắc Việt Nam như Cao Bằng, Lạng Sơn, và Lào Cai. Loài cây này ưa thích khí hậu mát mẻ, ẩm ướt đặc trưng của vùng núi cao. Chúng có khả năng thích nghi tốt với ánh sáng và thường được tìm thấy bên trong các cánh rừng tự nhiên.
Na rừng thường được bán trên thị trường với giá dao động khoảng 100.000 đồng/kg. Tuy nhiên, những quả na rừng khổng lồ, với trọng lượng từ 3 đến 4 kg mỗi quả, có giá lên đến 500.000 đồng/kg.
Na rừng vẫn được nhiều người tiêu dùng ưa chuộng và săn lùng.
Mặc dù có giá thành cao hơn so với các loại quả thông thường, na rừng vẫn được nhiều người tiêu dùng ưa chuộng và săn lùng. Đặc biệt, loài quả này còn được biết đến với danh xưng “thần dược phòng the” nhờ những đồn thổi về khả năng hỗ trợ sinh lý nam giới.
Báo Dân trí dẫn lời TS. Lương Y Phùng Tuấn Giang, Chủ tịch Viện Nghiên cứu Phát triển Y Dược Cổ truyền Việt Nam, na rừng là một loài cây bụi leo thường xanh thuộc họ Ngũ vị tử (Schisandraceae). Ngoài Việt Nam, loài cây này cũng được phân bố rộng rãi ở các tỉnh phía tây nam của Trung Quốc.
Quả na rừng có hình dạng đặc biệt, gần giống quả bóng đá, và được đánh giá là một trong những loại quả lạ nhất trên thế giới. Các nghiên cứu khoa học cũng chỉ ra rằng na rừng có nhiều tác dụng dược lý mạnh mẽ.
Quả na rừng có hình dạng gần như hình cầu, với màu sắc đỏ hoặc tím sẫm khi chín.
Mùa thu hoạch na rừng thường diễn ra từ tháng 7 đến tháng 11. Quả na rừng có hình dạng gần như hình cầu, với màu sắc đỏ hoặc tím sẫm khi chín. Thịt quả có màu trắng đục, nhiều cùi, vị ngọt và thơm đặc trưng, mang đến trải nghiệm ẩm thực độc đáo và là loại trái cây dân dã được nhiều người yêu thích.
Na rừng là một nguồn giàu lignans và triterpenoids, với hơn 202 hợp chất khác nhau đã được phân lập từ loài cây này. Các thành phần hóa học này đã được chứng minh có nhiều hoạt tính sinh học đa dạng, bao gồm khả năng chống oxy hóa, chống khối u, gây độc tế bào, chống viêm, chống viêm gan, ức chế oxit nitric, chống kết tập tiểu cầu và bảo vệ thần kinh.
Trong y học cổ truyền, na rừng còn được gọi là “hắc lão hổ” và được sử dụng làm thuốc với nhiều công dụng khác nhau, bao gồm thanh nhiệt giải độc, khư phong, hoạt lạc, điều khí, chỉ thống, thanh can minh mục, ích thận cố tinh, bổ huyết, và dưỡng nhan. Nó được dùng để chữa trị các chứng bệnh như di tinh, tiểu đêm, mất ngủ, ho mãn tính, viêm dạ dày mãn tính, viêm loét dạ dày ruột, viêm khớp, vết bầm tím, sưng đau, đau bụng kinh, và ứ huyết sau sinh.
Ngoài việc sử dụng quả tươi, quả và rễ na rừng còn được dùng để ngâm rượu. Theo kinh nghiệm của người dân tộc H’Mông, rượu na rừng, hay còn gọi là rượu Tứn khửn, có tác dụng tốt cho nam giới và được coi là “thần dược phòng the”.
Trong y học cổ truyền, các vấn đề về sinh lý nam như rối loạn cương dương, xuất tinh sớm, di tinh, mộng tinh đều liên quan đến tạng thận.
TS Giang cho biết thêm, trong y học cổ truyền, các vấn đề về sinh lý nam như rối loạn cương dương, xuất tinh sớm, di tinh, mộng tinh đều liên quan đến tạng thận. Do đó, na rừng với tác dụng ích thận cố tinh được sử dụng để tăng cường sinh lý nam.
Tuy nhiên, TS. Giang cũng lưu ý rằng việc sử dụng rượu ngâm để tăng cường sinh lý không đúng cách có thể gây ra những nguy cơ tiềm ẩn. Bản thân rượu là chất kích thích có thể làm tăng nguy cơ rối loạn cương dương. Bên cạnh đó, cần phải thận trọng với chất lượng rượu, nồng độ dược liệu và liều lượng sử dụng để tránh các tác dụng phụ không mong muốn.
TS. Giang khuyến cáo rằng, khi gặp các vấn đề về sinh lý nam giới, người bệnh cần được thăm khám và tư vấn cẩn thận bởi các chuyên gia y tế để lựa chọn phương pháp điều trị và bổ sung dược liệu, thực phẩm phù hợp. Đồng thời, cần phải tuân thủ các chỉ định của bác sĩ và tránh lạm dụng các loại rượu ngâm hoặc các bài thuốc dân gian không rõ nguồn gốc.