Những năm gần đây, quả tai chua được rất nhiều người săn lùng và đặt mua. Theo thông tin đăng tải trên tạp chí Nông thôn Việt, anh Linh Nguyễn (Như Xuân, Thanh Hóa) là người chuyên đi rừng để hái quả tai chua về bán. Anh chia sẻ mỗi ngày anh hái được khoảng 50 – 60kg quả đem về phơi khô để gửi cho khách. Vì 10kg quả tai chua tươi mới thu được 1kg quả tai chua khô nên hàng thường không có sẵn. Dù số lượng quả anh kiếm được nhiều nhưng vẫn luôn trong tình trạng “cháy hàng”, cung không đủ cầu.
Được biết quả tai chua sau khi thu hái về sẽ được thái lát phơi khô. Người mua có thể bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh được 6-8 tháng.
Tai chua khô được mọi người mua về để kho cá, kho thịt vì giúp khử mùi tanh của cá, thịt hiệu quả. Ngoài ra, thêm 2-3 lát tai chua vào món canh chua cũng rất ngon.
Hiện nay, quả tai chua khô đang được bán với mức giá 180.000 đồng/kg. Còn tai chua tươi được rao bán trên các sàn thương mại điện tử với giá 70.000 – 90.000 đồng/kg.
Quả tai chua. (Ảnh minh hoạ)
Bác sĩ, lương y Nguyễn Hữu Trọng, Viện trưởng Viện nghiên cứu y học cổ truyền sản phẩm hữu cơ Việt Nam cho hay, quả tai chua có tên khoa học là Garcinia cowa Roxb, thuộc họ Măng cụt (Clusiaceae). Quả tai chua khi chín sẽ có cách ăn sẽ giống măng cụt. Cây thường mọc hoang dại trên rừng núi phía Bắc nước ta.
Các bộ phận của quả tai chua có thể được sử dụng làm thuốc bao gồm: vỏ thân, quả, lá, nhựa cây.
Trong Y học cổ truyền, vỏ thân, lá và nhựa cây tai chua có vị đắng, chát, tính mát, có ít độc, có tác dụng sát khuẩn, giải độc. Quả tai chua có vị chua, tính mát; có tác dụng giải nhiệt, giải khát. Hạt tai chua được dùng làm thuốc gây nôn.
Theo bác sĩ Trọng, người dân thường dùng thịt quả tai chua làm gia vị nấu canh chua thay cho sấu, me. Quả tai chua cũng được dùng làm nước giải khát, chữa sốt nóng, khát nước với liều lượng 12-20g sắc uống.
Theo nhà khoa học, lương y đa khoa Bùi Đắc Sáng, Viện Hàm lâm khoa học và Công nghệ Việt Nam, quả tai chua có tác dụng giảm căng thẳng, điều chỉnh nồng độ cortisol (hormone gây căng thẳng) trong máu, cải thiện hoạt động của các cơ quan. Ăn quả tai chua còn giúp giảm cholesterol, hạn chế các chất béo “xấu” LDL và giúp tăng cholesterol “tốt” HDL trong cơ thể.
Theo ông Sáng, quả tai chua còn có tác dụng tăng cường trao đổi chất, tăng tốc độ đốt cháy calo, giúp điều chỉnh lượng đường trong máu, hạn chế và ngăn ngừa đái tháo đường.
Bài thuốc từ quả tai chua
Dưới đây là những bài thuốc có sử dụng quả tai chua:
– Gây nôn: Hạt tai chua 6-8g. Hạt tai chua giã dập cho vào 150ml nước, sắc cho người bệnh uống.
– Chữa nóng sốt háo khát: Thịt quả tai chua 10 -12g cho vào 300ml nước đun sôi kỹ, chắt lấy nước thuốc để nguội và cho người bệnh uống hết trong 1 lần. Nếu không có quả tai chua, mọi người có thể dùng thân, lá, nhựa cây tai chua thay thế, liều lượng dùng 12-18g. Sắc lấy nước uống.
Theo các chuyên gia, khi sử dụng tai chua làm thuốc, mọi người cần tham khảo ý kiến của người có chuyên môn vì tai chua có chứa độc tính nhẹ, nếu sử dụng không đúng liều lượng có thể gây ảnh hưởng tới sức khoẻ. Khi dùng quả tai chua để nấu canh, mọi người cần dùng với lượng nhỏ và tuyệt đối không lạm dụng.