Tác dụng của gạo nếp và các bài thuốc từ gạo nếp
Báo VietNamNet dẫn lời BSCK II Huỳnh Tấn Vũ – Giảng viên khoa Y học cổ truyền, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM cho biết, gạo nếp chứa nhiều protein, tinh bột, đường, vitamin nhóm B (có nhiều trong cám gạo) và chất vô cơ.
Trong Đông y, gạo nếp gọi là nhu mễ, tác dụng bổ trung, ích khí, kiện tỳ dưỡng vị, ích phế, chỉ hãn. Gạo nếp vị ngọt, tính dược nóng ấm, có thể sử dụng trong các trường hợp đau đầu, chóng mặt, loét dạ dày, ho ra máu, ít sữa.
Dưới đây là một số bài thuốc chữa bệnh từ gạo nếp:
– Rượu nếp (cơm rượu): Cách làm đơn giản, nấu cơm nếp lứt rồi trộn với men cơm rượu, ủ vài ba hôm, sau quá trình lên men được cơm rượu. Mỗi ngày ăn một bát con cơm rượu có tác dụng kiện tỳ, bổ khí khai vị, dùng trong dịp lễ tết.
– Nước gạo nếp rang: Ngâm nước một ngày đêm, thay nước vài ba lần, đem vo rửa sạch, phơi nắng hoặc sấy khô, sao vàng và tán bột để sẵn. Khi dùng hòa với nước sôi, chút đường. Dùng cho các trường hợp nôn ói như trào ngược dạ dày – thực quản, hẹp môn vị, rối loạn do thai nghén.
– Hồ bột gạo nếp, củ mài: Gạo nếp (500g) ngâm nước khoảng 12 tiếng, vo rửa sạch, để khô, sao tán bột. Củ mài (500g) sao qua, tán bột. Mỗi lần lấy mỗi thứ 1 thìa, thêm đường và bột hồ tiêu, dùng nước sôi khuấy đều. Ăn bữa sáng khi đói. Dùng cho người cao tuổi, trẻ em ăn kém, suy nhược hoặc tiêu chảy lâu ngày ăn kém.
– Chè gạo nếp, đậu đỏ: Gạo nếp 50g, đậu đỏ 50g, cám gạo 50g, đường nấu thành chè ăn, giúp chữa bệnh tê phù.
– Bánh ú nước tro: Ngâm gạo nếp vo nhiều lần đến khi nước ngâm thật trong, đổ nước vào sâm sấp mặt nếp ngâm khoảng 4 tiếng, cho thêm 200ml nước tro vào ngâm tiếp trong 20 tiếng. Lá tre đem rửa sạch rồi đem đi hấp trong 5 phút để nguội, lấy khăn sạch lau thật khô hai mặt lá để bánh để lâu hơn. Lấy lá tre gấp lại thành hình cái phễu rồi múc từng muỗng nếp cho vào, nén lại.
Bạn gấp kín miệng bánh và nhẹ nhàng gấp bánh theo hình kim tự tháp, lấy dây gói bánh lại thật chặt, làm đến hết số nếp đã ngâm. Xếp bánh vào nồi, đổ nước lạnh vào ngập mặt bánh, luộc trong 5 tiếng thì bánh mới trong và dẻo được.
Những người nên hạn chế ăn gạo nếp
Gạo nếp tuy tốt cho sức khoẻ nhưng không phải ai cũng có thể ăn được. Báo Sức khoẻ & Đời sống dẫn lời BS. Nguyễn Huy Hoàng cho biết 6 nhóm người dưới đây nên hạn chế ăn gạo nếp:
Người có thể trạng nhiệt
Người có thể trạng nhiệt là người thường có các biểu hiện như nóng trong, mụn nhọt, nhiệt miệng, táo bón… Gạo nếp theo Đông y có tính ấm, có thể kích động nhiệt trong cơ thể, vì vậy có thể làm trầm trọng hơn các triệu chứng kể trên.
Người có hệ tiêu hóa kém và người bệnh dạ dày
Gạo nếp là loại gạo có thành phần tinh bột dạng amylopectin có độ dẻo cao, khi ăn nhiều có thể gây khó tiêu hóa. Vì vậy những người có hệ tiêu hóa kém, vốn dĩ đã thường bị đầy bụng, khó tiêu không nên ăn quá nhiều đồ ăn làm từ gạo nếp.
Gạo nếp là loại gạo khó tiêu hóa và thủy phân ở ruột, dạ dày, lại kích thích khiến dạ dày co bóp và tiết acid nhiều hơn. Vì vậy, những người vốn mắc các bệnh về dạ dày nên thận trọng trước khi ăn các loại thực phẩm làm từ gạo nếp.
Người đang bị viêm nhiễm, phụ nữ sau sinh, người đang có vết thương hở
Gạo nếp có thể khiến tình trạng viêm kéo dài hơn bình thường, có thể làm mưng mủ vết thương, từ đó khiến vết thương lâu lành hơn. Vì vậy, những người đang có tình trạng viêm như viêm họng, viêm phế quản, viêm nhiễm ngoài da, phụ nữ sau sinh hoặc người đang có vết thương hở không nên ăn nhiều gạo nếp.
Người thừa cân, béo phì
Gạo nếp là loại lương thực chứa nhiều tinh bột và calo. Trong 100g gạo nếp có thể có tới 350-370 calo năng lượng. Ăn nhiều gạo nếp rất dễ dẫn đến tăng cân, chính vì thế những người vốn đã có tình trạng thừa cân béo phì không nên ăn quá nhiều thực phẩm được làm từ gạo nếp.
Trẻ nhỏ và người cao tuổi
Trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ dưới 2 tuổi, thường có hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện, nếu ăn quá nhiều gạo nếp có thể dẫn đến tình trạng khó tiêu gây chướng bụng, khó chịu. Người lớn tuổi có răng yếu, chức năng tiêu hóa cũng trở nên kém hơn nên hạn chế các đồ ăn có gạo nếp để tránh nguy cơ đầy bụng, khó tiêu.
Người mới ốm dậy
Tương tự như người lớn tuổi và trẻ nhỏ, người mới ốm dậy cũng thường được khuyên ăn những đồ ăn dễ tiêu hóa, tạo điều kiện cho hệ tiêu hóa hồi phục. Gạo nếp dễ gây đầy bụng, khó tiêu nên người mới ốm dậy tiêu hóa kém nên thận trọng khi ăn gạo nếp.
Trên đây là những người nên hạn chế ăn gạo nếp. Nếu bạn thuộc nhóm những người trên hãy hạn chế ăn loại gạo này nhé.